ميراث مكتوب - کتابخانه های خصوصی غالبا در خاندان های علمی تشکیل شده و در طول زمان علمای خاندان بر غنای آن می افزایند و متاسفانه با در گذشت افراد شاخص خاندان و خالی شدن فامیل از عالمان کتاب دوست ،کتابها در میان ورثه تقسیم شده و یا به دست دلالان کتاب افتاده و حاصل دهها و صدها سال زحمت و خون جگر چندین دانشمند پراکنده می شود و بکلی از دسترس دوستداران علم و کتاب خارج میشود، در این موارد چاره کار چیست ؟
بخش مهمی از نسخه های خطی ما در کتابخانه های خصوصی نگهداری میشود که نوعا فهرست کاملی از آنها در دست نیست . کتابخانه های خصوصی غالبا در خاندان های علمی تشکیل شده و در طول زمان علمای خاندان بر غنای آن می افزایند و متاسفانه با در گذشت افراد شاخص خاندان و خالی شدن فامیل از عالمان کتاب دوست ،کتابها در میان ورثه تقسیم شده و یا به دست دلالان کتاب افتاده و حاصل دهها و صدها سال زحمت و خون جگر چندین دانشمند پراکنده می شود و بکلی از دسترس دوستداران علم و کتاب خارج میشود ،در این موارد چاره کار چیست ؟
راههای مختلفی به نظر می رسد از جمله اینکه صاحبان اصلی اینگونه کتابخانه ها که نوعا اهل علم اند در دوران پیری حاصل عمر خود رابرای استفاده عموم وقف کنند و اداره آن را به مراکز مشهور علمی همچون کتابخانه های بزرگ کشور بسپارند تا نامشان به عنوان خادمان فرهنگ جاودان شود و یا اینکه تمامی گنجینه خود را یک جا به کتابخانه های عمومی بفروشند و اگر رغبتی بدین کار ندارند یا فرصت آن را نمیابند به ورثه خود وصیّت کنند که در اولین فرصت کتاب ها به کتابخانه ای عمومی و مطمئن که امکانات کافی را در اختیار دارد همچون کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی در قم ،کتاب خانه آستان قدس رضوی در مشهد یا کتابخانه ملی و مجلس در تهران منتقل گردد .
راقم سطور نمونه هایی از کتابخانه های خصوصی مهم را در خاطر دارد که پس از در گذشت صاحبان دانش پرور آن نابود شده و به تاراج رفته است.
زودتر باید چاره ای اندیشید تا دیگر شاهد این گونه صحنه های مصیبت بار برای میراث علمی دانشمندان این مرز و بوم نباشیم.

ابوالفضل حافظيان بابلي

منبع: میراث شهاب