ميراث مكتوب - کتاب علاج الامراض به فارسی مهمترین اثر پزشکی به جا مانده از طبیب پرکار، محمدشریف خان دهلوی معروف به اشرف الحکماء است که علاوه بر حذاقت در پزشکی قلمی شیوا در نوشتن داشت.
پیشینه بیماری‌ها به خلقت انسان باز می‌گردد و متعاقب آن درمان نیز از این امر مستثنی نمی‌ باشد. لکن شناخت بیماری ها و شیوه‌های درمان در سیر تاریخی خود، دوره های مختلفی را پشت سر گذارده که در این راستا استفاده از داروها، اعم از گیاهی، حیوانی یا معدنی، یکی از روش‌ های موثر در معالجه انواع بیماری‌ها بوده و همچنان نیز خواهد بود.
کتاب علاج الامراض فارسی نوشته حکیم محمدشریف خان دهلوی، یکی از کتب گران‌بها و ارزشمند در زمینه ساخت و معرفی انواع داروهای ترکیبی و درمان و معالجه انواع بیماری‌ها می‌باشد.
کتاب علاج الامراض مشتمل است بر یک دیباچه، یک مقدمه و بیست مقاله و یک خاتمه که مقدمه نیز در دو فصل بوده و هر مقاله از چندین فصل تشکیل شده که براساس حروف الفباء مرتب گردیده است و در هر مقاله به شرح و بیان یک نوع بیماری پرداخته و راه های درمان آن رانیز ذکر کرده و با ذکر داروهای مرکب در هر مقاله یک فصل نیز به مفردات اختصاص یافته است. در پایان نیز لغات و اصطلاحات آمده است.
در میان حکام و طبیبان مشهور تمدن اسلامی، دانشمندان و طبیبان ایرانی جایگاه ویژه و درخور توجهی داشته و دارند، نظیر زکریای رازی، ابوعلی سینا، علی بن عباسی مجوسی اهوازی، سید اسماعیل جرجانی و غیره.
روش تصحیح و تحقیق در این کتاب به شیوه‌ی مقابله بوده است که در عین حال سعی در حفظ اسلوب نگارش نسخ به عنوان منبعی از میراث کهن و احیای تراث شده است. نسخه مبنای مورد استفاده برای این تصحیح، نسخه چاپ سنگی به تصحیح و تنقیح حکیم محمد عبدالاحد که در سال 1903م در چاپخانه مجتبائی شهر دهلی به طبع رسیده و هم اکنون در کتابخانه دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران است، می‌باشد و از نسخه‌ی چاپ سنگی به شماره 93043 موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی که به سال 1921 م انتشار یافته و سایر منابع موجود، استفاده گردیده است.
کتاب علاج الامراض به فارسی مهمترین آثار پزشکی به جا مانده از طبیب پرکار حکیم محمد شریف خان دهلوی معروف به اشرف الحکماء می باشد که علاوه بر حذاقت در پزشکی قلمی شیوا در نوشتن داشت. مهم‌ترین آثار پزشکی به جا مانده از این طبیب پرکار، کتابهای علاج الامراض، فواید شریفیه، شرح حمیات قانون، تألیف شریفی و ... است.
علاج الأمراض فارسی تألیف محمد شریف خان دهلوی، با تصحیح و تنقیح و تذهیب محمدباقر مینایی و داریوش محمودی در 704 صفحه منتشر شده است.
انتشارات المعی این کتاب را در سال 1392 در هزار نسخه و به قمیت 250000 ریال منتشر کرده است.

منبع: کتابخانه مجلس شورای اسلامی