ميراث مكتوب - نظريه وحدت وجود، بيانگر آن است كه وجود، عين وحدت است ولي اين وحدت از نوع وحدت عددي، نوعي و جنسي و ... نيست، وحدت و اتحاد موجودات به اعتبار وجود واحد مطلق است كه حقيقت و باطن همه چيز است و به حقيقت غير از وحدت هيچ نيست و وجود، يك حقيقت بيش نيست؛ همان حقيقت واحد فرد يگانه كه با مراتب و درجات مختلف در جهان تجلي و ظهور مي يابد. اين مساله يكي از مهم ترين بن مايه افكار شيخ محمود شبستري در برجسته ترين اثرش، گلشن راز است.
شبستري تلاش نموده تا مفاهيم را در طرحي نو معرفي نمايد براي نمونه «اناالحق» را براي عارفي چون حلاج نامتعارف نمي داند حتي اين امر در نگاه او براي مراتب آغازين خلقت نيز غير عادي نيست:
در آ در وادي ايمن كه ناگاه
روا باشد انا الحق از درختـي
درختي گويدت «اني اناالله»
چرا نبود روا از نيك بختـي

اين مقاله توانسته است انديشه هاي وحدت وجودي نهفته در تمامي پانزده يا هفده سوال پاسخ داده شده شيخ شبستر بيابد و معرفي مي كند.

متن كامل مقاله «شبستري و انديشه وحدت وجود در گلشن راز»
را به قلم مالك شعاعي كه در فصلنامه پژوهش هاي اعتقادي كلامي شماره 8، زمستان 1391 به چاپ رسيده است را در فايل پايين مطالعه كنيد.