ميراث مكتوب - يكي از معراج نامههاي منظوم متأخر فارسي، معراج نامه شاعري به نام شجاعي مشهدي است كه نگارنده علي رغم تلاش بسيار، موفق به يافتن زندگي نامه وي در تذكره ها و ساير منابع نشده است. معراج نامه شجاعي بازگوكننده جزئيات معراج آسماني پيامبر اسلام (ص) و شرح مشاهدات ايشان است. در ادامه قصه معراج، دو داستان منظوم ديگر يعني حكايت مرد شكّاك و حكايت حضرت خضر و الياس و اميرالمؤمنين (ع) آمده كه هر دو سروده شجاعي است و در همه نسخه هاي خطي و چاپ سنگي اين اثر، به بخش جدايي ناپذير معراج نامه تبديل شده است. همان گونه كه علي بوذري نيز پيش از اين اشاره كرده است، معراج نامه شجاعي، از نظر ادبي ارزش چنداني ندارد و داراي اشكالات فراواني در وزن و قافيه شعري است. از نظر محتوا نيز اشكالاتي دارد؛ از جمله آنكه در آن ذكر شده است كه پيامبر (ص) در منزل ام سلمه از سوي خداوند به معراج فراخوانده شد؛ در حاليكه بر اساس منابع تاريخي، معراج پيامبر (ص) از مكه و پيش از هجرت صورت گرفته است. با اين حال، وجود چاپهاي سنگي متعدد از اين منظومه در دوره قاجار، نشان دهنده محبوبيت فراوان آن در اين دوره است. بوذري 9 كتاب چاپ سنگي مصوّر از اين منظومه معرفي كرده است كه در فاصله سالهاي 1268 تا 1357 هـ ق در ايران چاپ شده است. جابر عناصري نيز نسخه چاپ سنگي ديگري از آن را معرفي كرده است. اين كتاب ها حاوي تصاوير متعددي از مراحل مختلف معراج پيامبر (ص) و ديدار آن حضرت با ملائكه و پيامبران گذشته است. با وجود چاپ هاي سنگي فراوان معراج نامه شجاعي، با اين حال نسخههاي خطي آن بسيار كم است و نگارنده در فهرست هايي نظير فهرست و فهرستواره نسخه هاي خطي فارسي (تأليف احمد منزوي)، و فهرستواره دست نوشتهاي ايران (دنا)، تنها موفق به شناسايي سه نسخه خطي از اثر مزبور شده است. از اين ميان، دو نسخه در كتابخانه آيتاللهالعظمي گلپايگاني در شهر قم و يك نسخه ديگر در كتابخانه ملي رژيم صهيونيستي در شهر بيتالمقدس نگهداري ميشود كه در ادامه به معرفي اين سه نسخه پرداخته مي شود.
ادامه مقاله «نسخه هاي خطي معراج نامه شجاعي» نوشته احمد خامه يار كه در شماره 175 كتاب ماه هنر به چاپ رسيده است را در فايل پايين مشاهده كنيد.
افزودن دیدگاه جدید