ميراث مكتوب - مراسم رونمایی از دو کتاب مروارید خلیج فارس و گفتارهای ایرانشناسی در نکوداشت احمد اقتداری، استاد پیشکسوت تاریخ و کیکاوس جهانداری، مترجم زبان آلمانی با سخنرانی استادان و پیشکسوتانی چون مهدی محقق، استاد دانشگاه و بنیانگذار دایرة‌المعارف تشیع، احمد اقتداری، استاد پیشکسوت تاریخ، علی‌اشرف صادقی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی،‌ ناصر تکمیل‌همایون، پژوهشگر جامعه‌شناسی و تاریخ، کیانوش کیانی‌هفت‌لنگ، سندپژوه و میثم کرمی، گردآورنده کتاب‌ها، دوشنبه (6 آبان‌ماه) در ساختمان شرکت تعاونی ناشران و کتابفروشان برگزار شد.

دكتر علی‌اشرف صادقی در مراسم رونمايي از كتاب مرواريد خليج فارس با تقدير از زحمات دكتر احمد اقتداري اظهار کرد: زمانی بود كه در دانشکده ادبیات افرادی چون فروزانفر، همایی، پورداود، خانلری، صفا و معین حضور داشتند یا در دانشکده الهیات، تقی‌زاده و مینوی بودند اما امروز زمانه دگرگون شده و برخی افراد در این جایگاه نشسته‌اند که شایستگی لازم را ندارند.

وي ادامه داد: دانشجویان ما تشنه آگاهی‌ اند، بنابراین باید محققان شایسته به دانشگاه بازگردند. برخی از اشاعه اطلاعات و دانش جلوگیری می‌کنند اما امروز راه‌های دسترسی به دانش بسیار است.

این عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان این‌که از کتاب‌های این استاد بسیار بهره برده، گفت: کتاب «فرهنگ لارستانی» اقتداری نخستین کتابی به‌شمار می‌رود که فهرست جانوران و گیاهان منطقه‌ لار را از آن استخراج کردم.

دكتر صادقي ادامه داد: کتاب‌ های ارزشمند این استاد در حوزه جغرافیای مناطق جنوب نیز اهمیت بسیاری در پژوهش‌ها دارد. همچنین باید اشاره‌ای به کتاب «دیار شهریاران» و آثار باارزش تاریخی جزایر و بنادر خلیج فارس داشته باشم.


کارهای دکتر اقتداری به اندازه یک وزارتخانه علم ارزش دارد

در ادامه اين مراسم ناصر تکمیل‌ همایون جامعه شناس نیز با بیان این‌ که آثار افرادی چون اقتداری مانند چشمه علم است، گفت: افرادي مانند دكتر اقتداري كارهايي كردند كه به گفته مرحوم احسان نراقي به اندازه يك وزارتخانه علم ارزش داشت. به جد مي گويم اگر كارهاي اقتداري را نمي ديدم كتاب خليج فارس كه هم اكنون به چاپ هفتم رسيده نوشته نمي شد.

وي افزود: در سرزمینی که دانشمندان و شاعرانش از علم صحبت می‌کنند، نباید تضاد بین حکومت و دانش وجود داشته باشد. تجلیل‌هایی از این دست که از سوی مردم برگزار می‌شوند، قابل احترام هستند. جهانداری نیز آثار باارزشی بر جای گذاشته است. در ایران به ترجمه از آلمانی کمتر توجه شده‌است و آثار جهانداری خدمت بزرگی به‌شمار می‌رود. از جهانداری باید تزکیه و اخلاق و از اقتداری، بی‌ریایی و بی‌ادعایی را آموخت.

اقتداری شخصیتی چندوجهی دارد

سپس کیانوش کیانی‌هفت ‌لنگ ضمن قدرداني از ميثم كرمي به دليل تدوين كتاب مرواريد خليج فارس گفت: هر کس نامش را با ایران پیوند بزند، جاودانه است. دانشمندان در هر جامعه‌ای مانند نور هستند که راهگشا و چراغ راه دیگر افراد به‌شمار می‌روند، بنابراین تجلیل از دانش عالم، گرامیداشت علم خواهد بود. چنین حرکت‌هایی باید فرهنگ‌سازی و الگوسازی شوند. اقتداری شخصیتی چندوجهی دارد و در حوزه‌های تاریخ، جغرافیا، زبانشناسی و مردم‌شناسی آثار کم‌نظیری به‌رشته تحریر درآورده، زیرا فردی نکته‌سنج و دقیق‌است که اساس پژوهش‌های وی میدانی و منابع پژوهش‌های وی دست اول هستند.

این پژوهشگر افزود: اقتداری کتابخانه‌اش را که سرمایه بزرگی به‌شمار می‌رود و کتاب‌های آن را با رنج و زحمت بسیاری گردآوری کرده بود، به‌عنوان کتابخانه خلیج فارس به دایره‌المعارف بزرگ اسلامی هدیه کرد و هر فردی بخواهد درباره حوزه جنوب مطالعه کند می‌تواند روزهای چهارشنبه به این مرکز آمده و علاوه‌بر کتابخانه، از حضور این استاد بهره ببرد. وجود شخصیت‌هایی مانند اقتداری است که از نامگذاری‌های جعلی بر خلیج فارس جلوگيري می‌شود،‌ زیرا موسسه‌ها و کشورهای دیگر برای این کار ثروت‌های بسیاری را صرف می‌کنند.

احمد اقتداری به‌عنوان آخرین سخنران این مراسم با قدردانی از میثم کرمی و مجید طالقانی (مدیر انتشارات گستره) برای گردآوری و انتشار کتاب اظهار کرد: بسیاری باور داشتند که این کار به سرانجام نخواهد رسید اما این‌گونه نشد. 10 سال پیش استاد شفیعی‌کدکنی، کرمی را معرفی و برای همکاری ترغیب کرد. از همه افرادی که در این مراسم درباره‌ من سخن گفتند سپاسگزارم. معمولا هنگامی که چنین آیینی برگزار می‌شود، مقامات دولتی پس از تمام شدن سخنان اولیه، برنامه را ترک می‌کنند و به صحبت‌های اصلی پژوهشگران توجه نمی‌شود. در حالی‌که پژوهشگران می‌دانند چه می‌خواهند بگویند و دلیل آن صحبت‌ها روشنگری برای چنین دولتمردانی است.

این پژوهشگر جغرافیای تاریخی ادامه داد: اگر از ایران امروز و فرهنگ ایران غفلت کنیم، از گوشه و کنار جهان، دشمنان بر ما هجوم خواهند آورد. پنج هزار سال پیش نشان دادیم که فرهنگ ما بود که فرهنگ دیگر مردمان را ساخت و برای ادامه این روند نیاز به مبارزه و گفت‌وگو داریم زیرا تنها از راه فرهنگ می‌توانیم ایران را در دنیا مطرح کنیم. اگر بی‌ توجهی کنیم سرنوشت ایران مانند آسیای میانه خواهد شد.