ميراث مكتوب - نسخه هاي خطي به عنوان منابع اصلي و مهم براي پژوهش دربارۀ علوم انساني، به ويژه تاريخ، ادبيات، علوم ديني، فلسفه، نجوم و ديگر دانش ها، اهميت ويژه اي دارند. ديدگاه مصحح يا منتقد نسخه هاي خطي يا پژوهشگري كه اين آثار، منابع كار او به شمار مي روند با ديدگاه كسي كه نسخه ها را از ديد فني مي نگرد، بسيار متفاوت است. شايد براي گروه نخست اطلاعات مادي و نسخه شناسي نسخه مانند نوع كاغذ، نوع خط، جلد، تذهيب، و بسياري از ويژگي هاي نسخه چندان مورد توجه نباشد و همان اطلاعاتي كه از فهرست هاي نسخه هاي خطي به دست مي آورد بسنده باشد، اما براي يك نسخه شناس كه با نسخه هاي خطي به مثابۀ آثار گنجينه اي يك كتابخانه كه ناشناسند و بايد بررسي، شناسايي و معرفي شوند، برخورد مي كند علاوه بر قدمت، محتوا، فصول و بخش ها، مؤلف و شناسايي او، به دست آوردن اطلاعاتي دقيق در زمينۀ شناسايي كاغذ، خط و تاريخ آن، نوع جلد و تاريخ و ويژگي هاي آن، تذهيب، تصاوير جدول ها و اطلاعات بسيار ديگري نيز اهميت زيادي دارد، نسخه شناس با شناسايي و معرفي اين ويژگي هاي نسخۀ خطي، اهميت آن را روشن ساخته، يكي از منابع مورد استفادۀ پژوهشگران را به آنها مي شناساند.

فهرست نسخه هاي خطي موجود در مركز احياي ميراث اسلامي(وابسته
به دفتر آيت الله سيدعلي سيستاني)است. در اين مركز، بيش از دوازده هزار نسخۀ اصيل خطي موجود است كه جلد حاضر نيز مانند ساير مجلدات قبلي، دربردارندۀ معرفي پانصد مورد از اين آثار است. سه هزار و پانصد اثر ديگر اين مجموعه در مجلدات قبلي معرفي
شده و مابقي آنها نيز در مجلدات بعدي،معرفي خواهد شد. علاوه بر عنوان، زبان، موضوع و اطلاعات ديگري دربارۀ آغاز و انجام هريك از اين آثار، تصاويري از برخي از آنها و نيز ارايۀ چكيده اي از محتوا و مهمترين فصول مندرج در اين نسخه ها، اطلاعاتي هستند كه دربارۀ هر نسخه، درج شده است.

اين آثار، داراي موضوعات متنوعي در عرصۀ فقه، كلام، ادعيه، حديث، تفسير، تاريخ، فلسفه، تجويد (قرائت قرآن)، رياضيات، طبيعيات، فضايل معصومين(ع)، ادبيات عرب، نجوم و هيئت، منطق، رجال و مسايل متفرقه را شامل مي شود.در پايان نيز فهرست الفبايي كتاب ها براي دسترسي آسان تر در متن ذكر شده اند.

جلد يازدهم فهرست نسخه های خطی مرکز احیاء میراث اسلامی تاليف سيد احمد حسيني در 600 صفحه در سال 1392 منتشر شده است.

منبع: كتاب ماه كليات - سال هفدهم/ شماره ششم/ خرداد 1393
101