Mar 22, 2023
وجیزة التحریر
ميراث مكتوب - رساله وجيزة التحرير در سال 1245 توسط محمد بن سبز علي اصفهاني گردآوري شده است. او در مقدمه خود را «بنده جاني ابن سبزعلي، محمد اصفهاني» ناميده است. ملامحمد شخص اديبي بوده و اشعاري هم داشته است كه آقابزرگ به استناد آنچه در مجله يادگار بوده از ديوان او ياد كرده است.
وجیزه التحرير گزیده ای است از منشآتی که در کارهای اداری، حقوقی، خانوادگی و امور مشابه مورد استفاده قرار می گیرد. از این دست کتابها در ادب پارسی فراوان است و بارها درباره آنها سخن گفته شده است.
کتاب وجیزه یکی از آن جمله است که با ذوق نویسنده از منابع درجه اول انتخاب شده و هدف آن علی الاصل، آموزش نگارش نامه های شرعی و حقوقی بوده است. این متن‌ها، دست کم سه فایده مهم دارد. نخست این که اساساً نظام اداری و دبیری ما به چه صورت بوده و از لحاظ حقوقی بر اساس چه قوانین و در چه قالب هایی اسناد اداری و حقوقی تنظیم می شده است. دوم، فواید جنبی آنها از نظر تاریخی و اجتماعی و حتی رجالی است.
سوم، بحث ادبیات فارسی است که از جنبه های مختلف در این قبیل متون قابل بررسی است؛ به خصوص در آثاری با جنبه ادبی ویژه، که از آن جمله باید به مناکحه نامه ها اشاره کرد.
به طور کلی کتاب شامل یک مقدمه در بیان برخی از اصطلاحات و دو باب است. باب اول در نوشتجات شرعیه و برخی از احکام دینیه که به قول خودش آنها را تک تک از این گوشه و آن گوشه فراهم آورده است: «و چون نسخ آنها را فرداً فرداً تحصیل می‌نمود و در این وجیزه ثبت می‌کرد، لهذا تقدیم و تأخیر ملاحظه نشده. ان شاء الله الرحمن بعد از آن که مجموع نسخ تحریری به دست آید، با رعایت ترتیب نوشته می‌شود». این بدین معناست که آنها را از هر کجا گرفته در اینجا ثبت کرده اما، نظم و ترتیبی ندارد.
باب دوم در نوشتجات و احکام شرعیه و بعضی از احکام مِلیّه، چنان که خودش نوشته است: «در نوشتجات و احکام شرعیه و بعضی از احکام ملیّه که محرر از آن ناگزیر و ناچار است، و چون نُسخ آنها را فرداً فرداً تحصیل می‌نمود و در این وجیزه ثبت می‌کرد، لهذا تقدیم و تأخیر ملاحظه نشده، ان‌شاءالله الرّحمن چون مجموع نسخ مشهوره به دست آمد با رعایت ترتیب نوشته خواهد شد». تفاوت این دو باب، در احکام شرعیه و ملیّه است.
كتاب وجيزة التحرير (در چگونگي تنظيم اسناد شرعي، ملي و حقوقي در دوره صفوي و قاجار) تاليف محمد بن سبزعلي اصفهاني به تصحيح رسول جعفريان در 195 صفحه، شمارگان 500 نسخه، بهاي 120000 ريال در سال 1393 منتشر شده است.
وجیزه التحرير گزیده ای است از منشآتی که در کارهای اداری، حقوقی، خانوادگی و امور مشابه مورد استفاده قرار می گیرد. از این دست کتابها در ادب پارسی فراوان است و بارها درباره آنها سخن گفته شده است.
کتاب وجیزه یکی از آن جمله است که با ذوق نویسنده از منابع درجه اول انتخاب شده و هدف آن علی الاصل، آموزش نگارش نامه های شرعی و حقوقی بوده است. این متن‌ها، دست کم سه فایده مهم دارد. نخست این که اساساً نظام اداری و دبیری ما به چه صورت بوده و از لحاظ حقوقی بر اساس چه قوانین و در چه قالب هایی اسناد اداری و حقوقی تنظیم می شده است. دوم، فواید جنبی آنها از نظر تاریخی و اجتماعی و حتی رجالی است.
سوم، بحث ادبیات فارسی است که از جنبه های مختلف در این قبیل متون قابل بررسی است؛ به خصوص در آثاری با جنبه ادبی ویژه، که از آن جمله باید به مناکحه نامه ها اشاره کرد.
به طور کلی کتاب شامل یک مقدمه در بیان برخی از اصطلاحات و دو باب است. باب اول در نوشتجات شرعیه و برخی از احکام دینیه که به قول خودش آنها را تک تک از این گوشه و آن گوشه فراهم آورده است: «و چون نسخ آنها را فرداً فرداً تحصیل می‌نمود و در این وجیزه ثبت می‌کرد، لهذا تقدیم و تأخیر ملاحظه نشده. ان شاء الله الرحمن بعد از آن که مجموع نسخ تحریری به دست آید، با رعایت ترتیب نوشته می‌شود». این بدین معناست که آنها را از هر کجا گرفته در اینجا ثبت کرده اما، نظم و ترتیبی ندارد.
باب دوم در نوشتجات و احکام شرعیه و بعضی از احکام مِلیّه، چنان که خودش نوشته است: «در نوشتجات و احکام شرعیه و بعضی از احکام ملیّه که محرر از آن ناگزیر و ناچار است، و چون نُسخ آنها را فرداً فرداً تحصیل می‌نمود و در این وجیزه ثبت می‌کرد، لهذا تقدیم و تأخیر ملاحظه نشده، ان‌شاءالله الرّحمن چون مجموع نسخ مشهوره به دست آمد با رعایت ترتیب نوشته خواهد شد». تفاوت این دو باب، در احکام شرعیه و ملیّه است.
كتاب وجيزة التحرير (در چگونگي تنظيم اسناد شرعي، ملي و حقوقي در دوره صفوي و قاجار) تاليف محمد بن سبزعلي اصفهاني به تصحيح رسول جعفريان در 195 صفحه، شمارگان 500 نسخه، بهاي 120000 ريال در سال 1393 منتشر شده است.
خطیب شاهنامه
خطیبی میدانست هویت ایرانی با شاهنامه و زبان فارسی پیوند ذاتی دارند و برای حفظ زبان فارسی، هماره باید از فردوسی گفت و درباره شاهنامه نوشت.
افزودن دیدگاه جدید