Apr 16, 2021
اثری دیگر در حوزه «شیخِ جام پژوهی»
رساله‌ای کوتاه، با مهمترین و کلیدی ترین نکته ها و دانستنی ها در احوال شیخ جام
ميراث مكتوب - «شهرت» و «ابهام» دو رویِ سکّه شناختِ شیخ جام است؛ شهرتی که به مدد مقامات‌های متعدد و انبوهِ داستان ها و حکایاتِ مریدانِ مقامات نویس به اوج و مرز افسانه رسیده است، و ابهامی که حقیقتِ آثار و نوشته‌های وی را در نوردیده و منظومه فکری و عرفانی وی را همچنان مستور و ناشناخته باقی گذاشته است. در این برزخِ حقیقت و افسانه، بعضی از نوشته‌ها و رساله‌های خاندانی می‌توانند سودمند و راهگشا باشند و رساله در اثبات بزرگی شیخ جام ره‌آورد مغتنمی است که از میراث خاندانی و عرفانی شیخ باقی مانده و اکنون تصحیح و منتشر شده است.
این رساله، نمایه‌ای از مهمترین و کلیدی ترین نکته ها درباره احوال شیخ احمد جام نامقی (440 ـ 536 هـ)، یکی از نامدارترین و مهم ترین چهره های عرفان و تصوّف خراسان ـ و بلکه ایران ـ است و هدف این رساله آن است که خوانندة آثار و خواهنده اندیشه های شیخ جام از انبوه افسانه ها و حکایات برآمده از باورهای سطحی ـ و بعضاً ناروا ـ فاصله بگیرد و به حقیقتِ زندگی و منزلتِ معنوی شیخ آشناتر و نزدیک‌تر گردد.
طرح و بهانة نگارش این رساله در پی تعریضِ یکی از حاکمان عصر شیخ واقع گردیده که وی به انکار بر فرزند شیخ جام خُرده گرفته و فرزندِ دانشیِ شیخ (شهاب‌الدین اسماعیل بن احمد جام) از غربت و ناشناختگی حقیقت شیخ برمی‌آشوبد و منطقاً به تبیین منزلت حقیقی و معنوی شیخ می‌پردازد.
این رساله کوتاه یادگاری از رساله‌های قرن ششم به شمار می‌رود که با گذشت زمان در نزد تذکره‌نویسان عرفان و تصوّف به عنوان سندی مهم، مستدل و موجز در شرح احوال شیخ احمدجام(ژنده‌پیل) مورد نظر و توجه قرار گرفته است؛ مثلاً عبدالرحمان جامی (در کتاب نفحات‌الانس) در ذکر احوال شیخ جام عیناً از مطالب این رساله بهره گرفته و به چشم‌اندازهای عظمت و معنویت شیخ از منظر نگاه مؤلفِ این رساله اشاره نموده، هم‌چنین درویش‌علی بوزجانی (در کتاب روضةالریاحین) استناداً به نقل بخش هایی از این رساله پرداخته است. این ذکرها و استنادها بیانگر تأثیر و ارزش این رسالة کوتاه در شناخت منزلت شیخ جام است.
خوشبختانه روایتِ منظوم این رساله در شمار حکایات و روایاتِ «مقامات منظوم شیخ جام» (بنا به نسخه‌ای یگانه و مغتنم) محفوظ باقی مانده است. به یُمن شناسایی و رونماییِ این اثر نویافته، این روایت منظوم نیز به متن اصلی رساله منضم گردیده که در بخش پیوست می‌تواند مورد نظر و توجّه علاقه مندان قرار گیرد.
با همة ارزش هایی که برشمردیم این رساله ارزشی دیگر و به‌افزون نیز در روزگار ما دارد؛ روزگاری که وقت و فرصت و حوصلة مطالعه بسیار اندک و تنگ است و مسلماً نوشته ها و رساله‌هایی چنین کوتاه وگذرا می‌توانند رغبت‌افزا و راهگشا باشند و این رساله چنین است: رساله‌ای کوتاه، با مهمترین و کلیدی‌ترین نکته‌ها و دانستنی‌ها در احوال شیخ جام.
این رساله بنا به دو نسخة کهن مربوط به قرن نهم تصحیح گردیده و از آنجا که بعضی اشارات و عبارات رساله ممکن است برای خوانندگان مبهم و نارسا باشد تعلیقات و توضیحاتی نیز در بخش پایانیِ رساله ذکر گردیده که طبعاً برای خوانندگان و علاقه‌مندان حوزه «شیخِ جام‌پژوهی» سودمند و راهگشاست.
قابل ذکر است که «پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» تاکنون در نشر آثار شیخ احمدجام (ژنده‌پیل) اهتمام و توجّه ویژه داشته و «سراج السائرین» و «بحار الحقیقه» شیخ جام و نیز «حدیقه الحقیقه» قطب الدین محمد جامی (نواده شیخ جام) را با تصحیح و توضیح این قلم منتشر نموده است.
رساله در اثبات بزرگی شیخ جام به قلم شهاب الدین اسماعیل بن احمد جام به تصحیح و توضیح دکتر حسن نصیری جامی از سوی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در160 صفحه و به قیمت 8000 تومان منتشر شده است.
معرفي كتاب از دكتر حسن نصیری جامی
..........................................................
نظر كاربر: احمد عابدی تربت جام
جمعه 19 مهر 1392 - 20:07
سلام بر اقای نصیری استاد بزرگ گوار شما تنها کسی هستید که از تربت جام اهمیت کردید وسایت زده ید همیشه موفق وپیروز باشید ..
این رساله، نمایه‌ای از مهمترین و کلیدی ترین نکته ها درباره احوال شیخ احمد جام نامقی (440 ـ 536 هـ)، یکی از نامدارترین و مهم ترین چهره های عرفان و تصوّف خراسان ـ و بلکه ایران ـ است و هدف این رساله آن است که خوانندة آثار و خواهنده اندیشه های شیخ جام از انبوه افسانه ها و حکایات برآمده از باورهای سطحی ـ و بعضاً ناروا ـ فاصله بگیرد و به حقیقتِ زندگی و منزلتِ معنوی شیخ آشناتر و نزدیک‌تر گردد.
طرح و بهانة نگارش این رساله در پی تعریضِ یکی از حاکمان عصر شیخ واقع گردیده که وی به انکار بر فرزند شیخ جام خُرده گرفته و فرزندِ دانشیِ شیخ (شهاب‌الدین اسماعیل بن احمد جام) از غربت و ناشناختگی حقیقت شیخ برمی‌آشوبد و منطقاً به تبیین منزلت حقیقی و معنوی شیخ می‌پردازد.
این رساله کوتاه یادگاری از رساله‌های قرن ششم به شمار می‌رود که با گذشت زمان در نزد تذکره‌نویسان عرفان و تصوّف به عنوان سندی مهم، مستدل و موجز در شرح احوال شیخ احمدجام(ژنده‌پیل) مورد نظر و توجه قرار گرفته است؛ مثلاً عبدالرحمان جامی (در کتاب نفحات‌الانس) در ذکر احوال شیخ جام عیناً از مطالب این رساله بهره گرفته و به چشم‌اندازهای عظمت و معنویت شیخ از منظر نگاه مؤلفِ این رساله اشاره نموده، هم‌چنین درویش‌علی بوزجانی (در کتاب روضةالریاحین) استناداً به نقل بخش هایی از این رساله پرداخته است. این ذکرها و استنادها بیانگر تأثیر و ارزش این رسالة کوتاه در شناخت منزلت شیخ جام است.
خوشبختانه روایتِ منظوم این رساله در شمار حکایات و روایاتِ «مقامات منظوم شیخ جام» (بنا به نسخه‌ای یگانه و مغتنم) محفوظ باقی مانده است. به یُمن شناسایی و رونماییِ این اثر نویافته، این روایت منظوم نیز به متن اصلی رساله منضم گردیده که در بخش پیوست می‌تواند مورد نظر و توجّه علاقه مندان قرار گیرد.
با همة ارزش هایی که برشمردیم این رساله ارزشی دیگر و به‌افزون نیز در روزگار ما دارد؛ روزگاری که وقت و فرصت و حوصلة مطالعه بسیار اندک و تنگ است و مسلماً نوشته ها و رساله‌هایی چنین کوتاه وگذرا می‌توانند رغبت‌افزا و راهگشا باشند و این رساله چنین است: رساله‌ای کوتاه، با مهمترین و کلیدی‌ترین نکته‌ها و دانستنی‌ها در احوال شیخ جام.
این رساله بنا به دو نسخة کهن مربوط به قرن نهم تصحیح گردیده و از آنجا که بعضی اشارات و عبارات رساله ممکن است برای خوانندگان مبهم و نارسا باشد تعلیقات و توضیحاتی نیز در بخش پایانیِ رساله ذکر گردیده که طبعاً برای خوانندگان و علاقه‌مندان حوزه «شیخِ جام‌پژوهی» سودمند و راهگشاست.
قابل ذکر است که «پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی» تاکنون در نشر آثار شیخ احمدجام (ژنده‌پیل) اهتمام و توجّه ویژه داشته و «سراج السائرین» و «بحار الحقیقه» شیخ جام و نیز «حدیقه الحقیقه» قطب الدین محمد جامی (نواده شیخ جام) را با تصحیح و توضیح این قلم منتشر نموده است.
رساله در اثبات بزرگی شیخ جام به قلم شهاب الدین اسماعیل بن احمد جام به تصحیح و توضیح دکتر حسن نصیری جامی از سوی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در160 صفحه و به قیمت 8000 تومان منتشر شده است.
معرفي كتاب از دكتر حسن نصیری جامی
..........................................................
نظر كاربر: احمد عابدی تربت جام
جمعه 19 مهر 1392 - 20:07
سلام بر اقای نصیری استاد بزرگ گوار شما تنها کسی هستید که از تربت جام اهمیت کردید وسایت زده ید همیشه موفق وپیروز باشید ..
گردش نوروزی در گُلابَر زنجان
اکنون که کرونا، کام "صحبت یاران همدل و دیدار دوستان خوشدل" را از همگان گرفته، این تنها دیدار شکوفههای بهاری است که ابرِ غم و اندوه نهفته را از دل میزداید.
