میراث مکتوب - اين مقاله نشان مي دهد كه سبك تغزلي واسوخت كه شاخۀ مشهور مكتب وقوع فارسي است در ميانۀ قرن دهم در كاشان پديدار شده و محتشم كاشاني اين سبك را ابداع كرد ه و به اوج رسانيده است.

مورخان ادبي و سبك شناسان معاصر ما غالباً نوشته اند كه وحشي بافقي مبدع واسوخت و مشهورترين شاعر اين سبك است و نيز اين شيوه به او خاتمه يافته است. اين مقاله با اسناد تاريخي و ادبي اين نظر مشهور را مردود مي شمارد . نخست معناي لغوي و اصطلاحي واسوخت را بر رسيده و شواهد متعددي براي آن آورده است . سپس سابقۀ تاريخي در «مربع چهار نفرۀ عشق» اصطلاح را در تذكره ها و ديوان شاعران كاويده و فرايند سوختن و واسوختن را در شعر واسوخت تحليل كرده است. دلايل واسوخت را نيز از خلال سخنان شاعران برآورده و هفت نوع غزل واسوختي را بر اساس سخن محتشم كاشاني معرفي كرده است . بر اساس نتايج اين مقاله، مبدع اصطلاح واسوخت و مروج اين سبك محتشم كاشاني است و وحشي در اين شيوه مقلد بوده است. طرز واسوخت پس از محتشم تا پايان قرن يازدهم در ايران مورد توجه بوده و سپس در زبان اردو مورد توجه قرار گرفته است.

متن کامل این مقاله تألیف محمود فتوحی رودمعجنی که در مجلۀ شبه قاره شمارۀ سوم، پیاپی 3، پاییز ـ زمستان 1393 منتشر شده است اینجا بخوانید.