Oct 20, 2021
انتشار جلد یازدهم فهرستواره کتابهای فارسی
میراث مکتوب - یازدهمین مجلد از فهرستوارۀ کتابهای فارسی (منظومه‌ها- بخش دوم) به کوشش احمد منزوی در 815 صفحه منتشر شد.
در پیشگفتار کتاب آمده است:
يكی از طرحهايی كه مركز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی از ابتدای كار، در زمرۀ برنامه‌های خود داشت، تدوين فهرستی تحقيقی دربرگيرندۀ كتابهای سراسر جهان اسلام، از آغاز دعوت اسلامی تا پايان قرن 13 ق، بود. اجرای اين طرح سالها پيش شروع شد و هزاران برگه نيز فراهم آمد تا اينكه در زمستان 1369 خ، استاد احمد منزوی طرح كتاب‌نامه‌ای دربرگيرندۀ همۀ آثار مكتوب فارسی، شامل كتابها، رساله‌ها و نامه‌ها - از كهن‌ترين آثار تا پايان چاپ سنگ ـ را به اين مركز ارائه كردند كه برحسب موضوع، و هر موضوعی به ترتيب الفبايی نام اثر تنظيم شود.
اين كار را ايشان از 1361 خ، در پاكستان در «مركز تحقيقات فارسی ايران و پاكستان» آغاز كرده بودند، ولی به علت رنجوری و تنگی محيط تحقيق، امكان ادامۀ كار را در پاكستان و هند نداشتند؛ از اين رو، چون می خواستند از امكانات مالی و فنی و علمی مركز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی بهره گيرند، اجرای طرح خود را به اين مركز پيشنهاد كردند. اين مركز پس از بررسيهای لازم چون طرح ايشان را در راستای برنامۀ تدوين فهرست مورد نظر خود ديد، آن را به عنوان بخشی از كل طرح پذيرفت.
برگه‌هايی كه در اسلام‌آباد پاكستان فراهم شده بود، به تهران منتقل گرديد و در اختيار ايشان قرار گرفت تا به همراهی گروهی از پژوهشگران جوان اين مركز ـ كه نام برخی از آنان در پيشگفتار استاد بر مجلّد يكم و اين مجلّد فهرستواره آمده است ـ طرح خود را دنبال كنند.
استاد منزوی از پايان زمستان 1369 خ، در اين مركز به كار خود پرداخته و مجلّدهايی از آن به شرح زير تأليف و به چاپ رسانده است:
جلد يكم، شامل بخشهای سفرنامه، جغرافيا، داستانها، تاريخ جهان. سال 1374 خ.
جلد دوم، دربرگيرندۀ بخشهای تاريخ ايران، تاريخ شبه قاره هند. سال 1375 خ.
جلد سوم، بخشهای تاريخ پيامبران و امامان، زندگينامۀ سرايندگان، زندگينامه پيران و بزرگان سال 1376خ.
جلد چهارم، دربرگيرندۀ بخشهای رياضی، دفترداری، ستاره‌شناسی و اختربينی. سال 1378 خ.
جلد پنجم، دربرگيرندۀ بخشهای دانشهای تجربی از طبيعی، پزشكی، داروسازی و كيميا. 1379خ.
(اين جلدها، در سلسله انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی انتشار يافته است).
جلد ششم، دربرگيرندۀ بخش های دانشهای فلسفه ـ حكمت و فلسفۀ عملی، 1381خ (از اين مجلّد ببعد، به وسيلۀ كتابخانۀ مركز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی منتشر شد).
جلد هفتم و هشتم، دربرگيرندۀ بخش عرفان، 1382خ.
جلد نهم، در برگيرندۀ بخش كلام و عقايد، 1383 خ.
جلد دهم، در برگيرندۀ بخش اول منظومه‌ها.
جلد یازدهم، در برگیرندۀ بخش دوّم منظومه‌ها.
فهرستوارۀ كتابهای فارسی كه دربرگيرندۀ بيش از 800 هزار برگه از همه موضوعها ـ مستخرج از 500 عنوان كتاب در 1050 مجلّد فهرست و كتابنامه فراهم آمده است - پيش بينی می‌شود دست كم در 25 مجلّد منتشر شود.
مایۀ خرسندی است که مجلّد یازدهم فهرستوارۀ کتابهای فارسی در آستانۀ هشتاد و نهمین سال عمر پُربار استاد احمد منزوی و با همّت و تلاش همکاران صدیق ایشان: فاطمه داودآبادی؛ محسن سلیمانی؛ علی بهرامیان؛ علی‌اکبر وطن‌پرست و نیکتا عباس‌زاده و با حروف نگاری و صفحه‌آرایی بهاره بادافراس انتشار می یابد.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی
در پیشگفتار کتاب آمده است:
يكی از طرحهايی كه مركز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی از ابتدای كار، در زمرۀ برنامه‌های خود داشت، تدوين فهرستی تحقيقی دربرگيرندۀ كتابهای سراسر جهان اسلام، از آغاز دعوت اسلامی تا پايان قرن 13 ق، بود. اجرای اين طرح سالها پيش شروع شد و هزاران برگه نيز فراهم آمد تا اينكه در زمستان 1369 خ، استاد احمد منزوی طرح كتاب‌نامه‌ای دربرگيرندۀ همۀ آثار مكتوب فارسی، شامل كتابها، رساله‌ها و نامه‌ها - از كهن‌ترين آثار تا پايان چاپ سنگ ـ را به اين مركز ارائه كردند كه برحسب موضوع، و هر موضوعی به ترتيب الفبايی نام اثر تنظيم شود.
اين كار را ايشان از 1361 خ، در پاكستان در «مركز تحقيقات فارسی ايران و پاكستان» آغاز كرده بودند، ولی به علت رنجوری و تنگی محيط تحقيق، امكان ادامۀ كار را در پاكستان و هند نداشتند؛ از اين رو، چون می خواستند از امكانات مالی و فنی و علمی مركز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی بهره گيرند، اجرای طرح خود را به اين مركز پيشنهاد كردند. اين مركز پس از بررسيهای لازم چون طرح ايشان را در راستای برنامۀ تدوين فهرست مورد نظر خود ديد، آن را به عنوان بخشی از كل طرح پذيرفت.
برگه‌هايی كه در اسلام‌آباد پاكستان فراهم شده بود، به تهران منتقل گرديد و در اختيار ايشان قرار گرفت تا به همراهی گروهی از پژوهشگران جوان اين مركز ـ كه نام برخی از آنان در پيشگفتار استاد بر مجلّد يكم و اين مجلّد فهرستواره آمده است ـ طرح خود را دنبال كنند.
استاد منزوی از پايان زمستان 1369 خ، در اين مركز به كار خود پرداخته و مجلّدهايی از آن به شرح زير تأليف و به چاپ رسانده است:
جلد يكم، شامل بخشهای سفرنامه، جغرافيا، داستانها، تاريخ جهان. سال 1374 خ.
جلد دوم، دربرگيرندۀ بخشهای تاريخ ايران، تاريخ شبه قاره هند. سال 1375 خ.
جلد سوم، بخشهای تاريخ پيامبران و امامان، زندگينامۀ سرايندگان، زندگينامه پيران و بزرگان سال 1376خ.
جلد چهارم، دربرگيرندۀ بخشهای رياضی، دفترداری، ستاره‌شناسی و اختربينی. سال 1378 خ.
جلد پنجم، دربرگيرندۀ بخشهای دانشهای تجربی از طبيعی، پزشكی، داروسازی و كيميا. 1379خ.
(اين جلدها، در سلسله انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی انتشار يافته است).
جلد ششم، دربرگيرندۀ بخش های دانشهای فلسفه ـ حكمت و فلسفۀ عملی، 1381خ (از اين مجلّد ببعد، به وسيلۀ كتابخانۀ مركز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی منتشر شد).
جلد هفتم و هشتم، دربرگيرندۀ بخش عرفان، 1382خ.
جلد نهم، در برگيرندۀ بخش كلام و عقايد، 1383 خ.
جلد دهم، در برگيرندۀ بخش اول منظومه‌ها.
جلد یازدهم، در برگیرندۀ بخش دوّم منظومه‌ها.
فهرستوارۀ كتابهای فارسی كه دربرگيرندۀ بيش از 800 هزار برگه از همه موضوعها ـ مستخرج از 500 عنوان كتاب در 1050 مجلّد فهرست و كتابنامه فراهم آمده است - پيش بينی می‌شود دست كم در 25 مجلّد منتشر شود.
مایۀ خرسندی است که مجلّد یازدهم فهرستوارۀ کتابهای فارسی در آستانۀ هشتاد و نهمین سال عمر پُربار استاد احمد منزوی و با همّت و تلاش همکاران صدیق ایشان: فاطمه داودآبادی؛ محسن سلیمانی؛ علی بهرامیان؛ علی‌اکبر وطن‌پرست و نیکتا عباس‌زاده و با حروف نگاری و صفحه‌آرایی بهاره بادافراس انتشار می یابد.
منبع: پایگاه اطلاع رسانی مرکز دایرة المعارف بزرگ اسلامی
دیرزیاد آن رادمرد ادب ایران
نوزده مهرماه زادروز استاد برجسته ادبیات عرفانی، شاعر و مصحح متون فارسی، دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی است.
