غزلی ملمّع از ناصرالدین خطیب شفعوی به سه زبان عربی، فارسی و شیرازی

میراث مکتوب - زبان مردم شیراز تا اواسط قرن نهم گویش خاصی بوده که با فارسی تفاوت داشته است.

این گویش دنبالۀ یکی از گویش‌های فارسی میانه بوده و شیرازیان آن را شیرازی می‌نامیده‌اند. کهن‌ترین نمونۀ این اشعار از قطب‌الدین شیرازی، سعدی، حافظ، شمس پُسِ ناصر، شاه داعی شیرازی، ابواسحاق شیرازی است که هرکدام سروده‌های کوتاه و بلندی به این گویش دارند. از ویژگی‌های این گویش وجود ساخت کنایی (ارگتیو) از ماضی سادۀ افعال متعدی است. دیگر تبدیل g پایانی کلمات بعد از مصوت a، و شاید سایر مصوت‌ها، به γ (غ) است. در این مقاله، تنها غزل ملمّع یا مثلثی که از ناصرالدین خطیب باقی مانده و یک بیت از سه بیت آن به شیرازی است شرح و معنی شده است.

متن کامل این مقاله به قلم دکتر علی اشرف صادقی که در نشریۀ زبان‌ها و گویش‌های ایرانی (شمارۀ چهارم، پیاپی 4، آذر 1393 ) منتشر شده است اینجا بخوانید.

 

 

افزودن دیدگاه جدید

Filtered HTML

  • نشانی صفحه‌ها وب و پست الکترونیک بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • تگ‌های HTML مجاز: <a> <em> <strong> <cite> <blockquote> <code> <ul> <ol> <li> <dl> <dt> <dd>
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.

Plain text

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • نشانی صفحه‌ها وب و پست الکترونیک بصورت خودکار به پیوند تبدیل می‌شوند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.