میراث مکتوب - بدون تردید حفظ استقلال سیاسی و فرهنگی ایران در برابر تازیان و اتراک و تاتار طی ۱۴۰۰ سال گذشته کاری سهل نبوده است، بلکه صدها پیامبر و پیشوا و قافله‌سالار فرهنگی و سیاسی و نظامی به همراه میلیون‌ها ایرانی در این راه کوشیده و جان باخته‌اند تا این مرز و بوم پربلا و مصیبت‌زده، که یکی از مهدهای فرهنگ و تمدن درخشان بشری است، هنوز بر جای و دارای فرهنگ و زبان غنی و لطیف خود است.

اما بی‌واهمه می‌توان گفت که سهم فردوسی در این میان بیش از همه است. پس شایسته است که به‌شکرانه‌ی پشت سر گذاشتن هزار سال پرماجرا و حادثه‌خیز، و هم سپاس و شادی فرارسیدن هزارمین سال عمر معنوی شاعر بزرگ حماسه‌سرایمان، هزار شمع پرفروغ ستایش و مهر بیفروزیم، و در دنیایی که می‌رود تا مرزهای سیاسی‌اش را به مرزهای فرهنگی و زبانی بدل کند روان شاعر شاعران ملی خود را مخاطب قرار دهیم و بگوییم که هرچند «ما را به سخت‌جانی خود این گمان نبود»، اما هنوز در همان ایران محبوب تو هستیم و به همان زبان فارسی دری سخن می‌گوییم که تو کاخ نظم بلندش را پی افکندی.

سیدی، مهدی، پنج گفتار در زمان و زندگانی فردوسی، تهران، نی، 351 صفحه، قطع: رقعی، بها: 400000 ﷼، 1397.