میراث مکتوب- زندگی، شخصیت، زبان و اندیشۀ شمس، تأمّلبرانگیز است که شناخت آنها هم برای فهم تاریخِ فرهنگیِ ما بسیار نکتهها در بر دارد هم برای نزدیک شدنِ بیشتر به شناختِ صحیح و واقعبینانه از مولانا. او یکی از نوادرِ تاریخ و فرهنگ ایران است که تمام عمر سعی در پنهان کردنِ خود داشته و مولانا او را از پشتِ ابر بیرون کشیده و مانندِ آفتاب شهرۀ آفاق کرده است.
اینک مقالات شمس در دسترس است و میتوان شمس را بر اساسِ گفتههای خودش شناخت. مقالات متنی است فراهمآمده از سخنانِ شمس، در دورانی که او در قونیه اقامت داشته و با مولانا همنشین بوده است. برای شناختِ شمس و مولانا، مقالات اهمیت درجه اول دارد؛ اما متنِ آن در جاهای بسیار به دلایل گوناگون مُجمل و مبهم است و حتی در مواردی بدونِ ربط و پیوندِ مشخص. از این رو بازخوانی و واکاویِ مکرّر میطلبد. علاوه بر این، مقالات شمس مولانایی را میشناساند که هنوز آن مولانای وردِ زبانها نشده بوده است؛ یعنی مولانای فقیه و خطیب در حدود ۱۴، ۱۵ سال پیش از آغازِ سرایش مثنوی.
پنجمین و ششمین نشست از مجموعه درسگفتارهایی دربارۀ شمس تبریزی در روز چهارشنبه اول و هشتم آبان ساعت ۱۶:۳۰ به «نکتههایی در شناختِ شمس تبریزی و مقالاتِ او» اختصاص دارد که با سخنرانی مهدی سالارینسب، در مرکز فرهنگی شهر کتاب واقع در خیابان شهید بهشتی، خیابان شهید احمد قصیر(بخارست)، نبش کوچه سوم برگزار میشود.
خطیبی میدانست هویت ایرانی با شاهنامه و زبان فارسی پیوند ذاتی دارند و برای حفظ زبان فارسی، هماره باید از فردوسی گفت و درباره شاهنامه نوشت.